Hộ Kinh Doanh Có Được Xuất Hóa Đơn Đỏ Không?

“Hộ kinh doanh có được xuất hóa đơn đỏ không?” là thắc mắc chung của nhiều cá nhân, tổ chức khi tham gia hoạt động thương mại. Hóa đơn đỏ (VAT) không chỉ là chứng từ kế toán bắt buộc mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi về thuế và uy tín của hộ kinh doanh. Tuy nhiên, việc xuất hóa đơn đỏ không phải lúc nào cũng đơn giản, đặc biệt khi các quy định pháp lý liên tục cập nhật. Bài viết dưới đây từ T & L sẽ giải đáp chi tiết điều kiện, thủ tục và những lưu ý “vàng” giúp hộ kinh doanh tuân thủ đúng luật, tránh rủi ro phạt thuế.

Hộ Kinh Doanh Cá Thể Là Gì?

Theo Điều 79 Nghị định 01/2020/NĐ-CP, hộ kinh doanh cá thể được định nghĩa là tổ chức hoặc cá nhân tham gia hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, do một cá nhân hoặc các thành viên trong hộ gia đình đăng ký thành lập. Đặc điểm nổi bật của loại hình này là tính chất quy mô nhỏ, lẻ, chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân hoặc hộ gia đình đối với các hoạt động kinh doanh.

Ví dụ: Một hộ gia đình mở cửa hàng tạp hóa, quán ăn nhỏ hoặc cơ sở sửa chữa điện tử đều thuộc phạm vi hoạt động của hộ kinh doanh cá thể.

Phân Biệt Hóa Đơn Đỏ Và Hóa Đơn Bán Hàng

Hóa Đơn Đỏ (Hóa đơn GTGT)

Theo Khoản 1 Điều 8 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, hóa đơn giá trị gia tăng (VAT) – hay còn gọi là hóa đơn đỏ – là loại hóa đơn được sử dụng bởi các tổ chức, doanh nghiệp khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ. Đây là chứng từ pháp lý bắt buộc trong các giao dịch, giúp doanh nghiệp khấu trừ thuế đầu vào và minh bạch hóa hoạt động tài chính.

Phạm vi sử dụng bao gồm:

• Bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ trong nước;
• Hoạt động vận tải nội địa và quốc tế;
• Xuất khẩu hàng hóa vào khu phi thuế quan (nhà kho ngoại quan, khu chế xuất) hoặc các trường hợp được coi như xuất khẩu.

Hóa đơn đỏ yêu cầu thể hiện đầy đủ thông tin như:

• Tên, địa chỉ, mã số thuế của cả bên bán và bên mua;
• Chi tiết hàng hóa/dịch vụ (tên, số lượng, đơn giá);
• Thuế suất GTGT và tổng tiền thuế phải nộp;
• Tổng giá trị thanh toán đã bao gồm thuế.

Ví dụ: Khi doanh nghiệp A bán máy tính cho doanh nghiệp B với giá 10 triệu đồng (thuế suất 10%), hóa đơn đỏ sẽ ghi rõ giá chưa thuế (10.000.000đ), thuế GTGT (1.000.000đ), và tổng thanh toán (11.000.000đ).

Hóa Đơn Bán Hàng

Hóa đơn bán hàng được sử dụng để kê khai thuế theo phương pháp trực tiếp, chủ yếu dành cho các cá nhân, tổ chức không đủ điều kiện hoặc không đăng ký khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ. Loại hóa đơn này áp dụng cho các giao dịch như:

• Bán hàng hóa, dịch vụ trong nước cho cá nhân không yêu cầu hóa đơn đỏ;
• Giao dịch với khu phi thuế quan (ví dụ: bán hàng cho cửa hàng miễn thuế tại sân bay) hoặc cung ứng dịch vụ giữa các cá nhân/tổ chức trong khu phi thuế quan.

Hóa đơn bán hàng chỉ cần ghi:

• Tên, địa chỉ của bên bán (không bắt buộc mã số thuế nếu bên mua là cá nhân);
• Tên hàng hóa/dịch vụ, số lượng, đơn giá;
• Tổng tiền thanh toán (đã bao gồm thuế nếu có).

Ví dụ: Cửa hàng tạp hóa bán 1 thùng nước ngọt cho khách lẻ với giá 200.000đ chỉ cần ghi trên hóa đơn tên cửa hàng, địa chỉ, mặt hàng, số lượng, và tổng tiền.

Điểm khác biệt lớn nhất giữa hóa đơn đỏ và hóa đơn bán hàng nằm ở mục đích sử dụng và giá trị pháp lý. Hóa đơn đỏ dùng để khấu trừ thuế đầu vào và hoàn thuế, áp dụng cho doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh đủ điều kiện kê khai khấu trừ. Trong khi đó, hóa đơn bán hàng chỉ mang tính chất giao dịch thông thường, không hỗ trợ khấu trừ thuế.

Về đối tượng áp dụng, hóa đơn đỏ yêu cầu cả bên bán và bên mua phải có mã số thuế, còn hóa đơn bán hàng không yêu cầu mã số thuế bên mua (nếu là cá nhân). Ngoài ra, việc sai sót thông tin trên hóa đơn đỏ có thể dẫn đến phạt từ 10–20 triệu đồng (theo Nghị định 125/2020), trong khi hóa đơn bán hàng ít rủi ro pháp lý hơn do tính chất đơn giản.

Hộ Kinh Doanh Cá Thể Có Được Xuất Hóa Đơn Đỏ Không?

Theo quy định pháp lý hiện hành, hộ kinh doanh cá thể không được phép xuất hóa đơn đỏ (VAT). Nguyên nhân chính xuất phát từ phương pháp kê khai thuế và điều kiện pháp lý áp dụng cho loại hình này. Cụ thể:

➧ Phương Pháp Khấu Trừ Thuế GTGT và Giới Hạn Đối Với Hộ Kinh Doanh

Theo Khoản 4 Điều 1 Luật Thuế Giá trị gia tăng, phương pháp khấu trừ thuế được định nghĩa là cách tính thuế dựa trên công thức:

Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra -Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ

Phương pháp này chỉ áp dụng cho các cơ sở kinh doanh đáp ứng đủ điều kiện:

• Có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên (trừ hộ kinh doanh cá thể).
• Đăng ký kê khai thuế theo phương pháp khấu trừ và thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn.

Tuy nhiên, hộ kinh doanh cá thể không thuộc nhóm đối tượng này. Họ được quy định kê khai thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp (tính trên doanh thu), do đó không đủ điều kiện để xuất hóa đơn đỏ.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là hộ kinh doanh hoàn toàn không thể cung cấp hóa đơn đỏ cho khách hàng. Nếu khách hàng hoặc đối tác yêu cầu hóa đơn đỏ, hộ kinh doanh có thể làm theo cách sau:

1. Mua hóa đơn đỏ từ cơ quan thuế: Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán có thể đến Chi cục Thuế để mua hóa đơn GTGT và xuất cho khách hàng. Hóa đơn này sẽ được cơ quan thuế phát hành thay vì hộ kinh doanh tự in.
2. Chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp: Nếu muốn tự xuất hóa đơn đỏ thường xuyên, bạn có thể đăng ký chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp (ví dụ: công ty TNHH hoặc doanh nghiệp tư nhân) và áp dụng phương pháp khấu trừ thuế.

Lý Do Hộ Kinh Doanh Không Thể Xuất Hóa Đơn Đỏ

Theo Luật Doanh Nghiệp 2014, chỉ các loại hình doanh nghiệp (như công ty TNHH, công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân) có tư cách pháp nhân mới được đăng ký kê khai thuế theo phương pháp khấu trừ và phát hành hóa đơn đỏ. Trong khi đó, hộ kinh doanh cá thể không có tư cách pháp nhân, chỉ hoạt động dưới danh nghĩa cá nhân hoặc hộ gia đình.

Căn cứ Điểm đ Khoản 2 Điều 5 Thông tư 39/2014/TT-BTC, hộ kinh doanh cá thể không được tự in, đặt in hoặc mua hóa đơn VAT từ cơ quan thuế. Thay vào đó, họ chỉ được phép mua hóa đơn bán hàng (hóa đơn thông thường) theo Điểm b Khoản 1 Điều 11 của Thông tư này.

Hóa Đơn Đỏ Và Hóa Đơn Điện Tử: Đâu Là Lựa Chọn Tốt Hơn?

Từ ngày 1/7/2022, Việt Nam chính thức áp dụng hóa đơn điện tử theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP. Vậy hộ kinh doanh có nên chuyển sang dùng hóa đơn điện tử thay vì xuất hóa đơn đỏ truyền thống?

• Hóa đơn đỏ giấy: Phù hợp với giao dịch nhỏ lẻ, cần hóa đơn vật lý để giao trực tiếp.
• Hóa đơn điện tử: Tiết kiệm chi phí, quản lý dễ dàng, phù hợp với xu hướng hiện đại hóa. Tuy nhiên, hộ kinh doanh muốn dùng hóa đơn điện tử GTGT vẫn cần chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.

Nếu bạn chưa sẵn sàng nâng cấp lên doanh nghiệp, việc mua hóa đơn đỏ từ cơ quan thuế vẫn là giải pháp tối ưu.

Lợi Ích Khi Xuất Hóa Đơn Đỏ Đúng Cách

Việc xuất hóa đơn đỏ không chỉ giúp hộ kinh doanh đáp ứng yêu cầu của khách hàng mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

• Đáp ứng nhu cầu của đối tác lớn, giúp mở rộng cơ hội kinh doanh.
• Tăng tính minh bạch trong giao dịch, tránh rủi ro pháp lý.
• Nâng cao uy tín thương hiệu của hộ kinh doanh.

Tránh Sai Phạm Khi Sử Dụng Hóa Đơn Đỏ

Một số lỗi phổ biến mà hộ kinh doanh cần tránh:

• Mua hóa đơn đỏ từ nguồn không hợp pháp (chợ đen).
• Xuất hóa đơn sai thông tin hoặc không báo cáo với cơ quan thuế.
• Không lưu trữ hóa đơn cẩn thận, dẫn đến mất mát hoặc thất lạc.

Việc xuất hóa đơn đỏ không còn là rào cản lớn đối với hộ kinh doanh nếu bạn nắm rõ quy định và áp dụng đúng cách. Dù chọn mua hóa đơn từ cơ quan thuế hay chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, điều quan trọng là đảm bảo tuân thủ pháp luật và đáp ứng nhu cầu của khách hàng. T & L luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn, từ tư vấn thủ tục đến hỗ trợ xuất hóa đơn đỏ nhanh chóng, chính xác.

—

Hãy liên hệ T & L qua hotline để được hỗ trợ chi tiết hoặc tham khảo các bài viết cùng chủ đề dưới đây:

>> Dịch Vụ Kế Toán Nha Trang – Giải Pháp Tối Ưu Cho Doanh Nghiệp

>> Quy Định Xuất Hóa Đơn Quà Tặng Và Hàng Khuyến Mãi

>> Dịch Vụ Kế Toán Thuế T & L – Giải Pháp Toàn Diện Để Doanh Nghiệp Phát Triển Vững Mạnh