Phân Biệt Đấu Thầu Qua Mạng Và Đấu Thầu Trực Tiếp

Trong bối cảnh doanh nghiệp ngày càng hướng tới hiệu quả và minh bạch, đấu thầu qua mạng đã trở thành xu hướng tất yếu trong thời đại số hóa. Không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, mà hình thức này còn đảm bảo tính công khai theo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn quen thuộc với đấu thầu trực tiếp – phương thức truyền thống từ lâu đời. Vậy sự khác biệt giữa hai hình thức này là gì? Làm thế nào để doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình đấu thầu? Hãy cùng T & L tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Đấu Thầu Qua Mạng Là Gì?

Đấu thầu qua mạng là hình thức đấu thầu được thực hiện hoàn toàn trên nền tảng điện tử thông qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (do Bộ Kế hoạch và Đầu tư quản lý). Doanh nghiệp tham gia đấu thầu sẽ đăng ký, nộp hồ sơ, thương thảo và nhận kết quả trực tuyến mà không cần gặp mặt trực tiếp.

Hình thức này được quy định rõ trong Luật Đấu thầu 43/2013/QH13 và Nghị định 63/2014/NĐ-CP, với mục tiêu tăng cường minh bạch và hiệu quả trong hoạt động đấu thầu công.

Một số lợi ích nổi bật của đấu thầu qua mạng bao gồm:

• Tiết kiệm thời gian: Không cần di chuyển hay chuẩn bị hồ sơ giấy phức tạp.
• Giảm chi phí: Chỉ cần đầu tư vào hạ tầng công nghệ như chứng thư số và máy tính.
• Minh bạch: Mọi thông tin được lưu trữ và giám sát trên hệ thống điện tử.

Đặc biệt, từ năm 2025, Chính phủ Việt Nam khuyến khích áp dụng đấu thầu qua mạng rộng rãi hơn, phản ánh xu hướng công nghệ hóa trong quản lý doanh nghiệp.

Đấu Thầu Trực Tiếp Là Gì?

Ngược lại, đấu thầu trực tiếp là hình thức truyền thống, nơi các bên tham gia phải gặp mặt trực tiếp để nộp hồ sơ, thương thảo và công bố kết quả. Đây là phương thức phổ biến trước khi công nghệ số phát triển mạnh mẽ.

Quy trình đấu thầu trực tiếp thường bao gồm:

1. Chuẩn bị hồ sơ giấy theo yêu cầu của bên mời thầu.
2. Nộp hồ sơ tại địa điểm quy định (thường là trụ sở cơ quan hoặc tổ chức).
3. Tham gia buổi mở thầu công khai với sự hiện diện của các bên liên quan.

Tuy nhiên, đấu thầu trực tiếp tồn tại nhiều hạn chế:

• Tốn thời gian: Doanh nghiệp phải dành nhiều công sức cho việc đi lại và chuẩn bị tài liệu.
• Chi phí cao: In ấn, vận chuyển và các chi phí phát sinh khác.
• Thiếu minh bạch: Dễ xảy ra tình trạng can thiệp thủ công hoặc sai sót trong quá trình xử lý hồ sơ.

Mặc dù vậy, đấu thầu trực tiếp vẫn được sử dụng trong một số trường hợp đặc thù, đặc biệt khi các bên cần gặp gỡ để đàm phán trực tiếp.

Điểm Giống Nhau Giữa Đấu Thầu Qua Mạng Và Đấu Thầu Truyền Thống

Dưới đây là 3 điểm giống nhau giữa đấu thầu qua mạng và đấu thầu truyền thống mà doanh nghiệp cần nắm rõ để hiểu bản chất của hai phương thức này.

1. Mục đích đấu thầu

Dù là đấu thầu qua mạng hay đấu thầu truyền thống, mục đích cốt lõi của hoạt động này không thay đổi.

• Đối với chủ đầu tư (bên mời thầu): Họ tổ chức đấu thầu nhằm tìm kiếm nhà thầu cung cấp hàng hóa, dịch vụ chất lượng cao với chi phí thấp nhất, đảm bảo tối ưu hóa nguồn lực.
• Đối với nhà thầu (bên dự thầu): Mục tiêu là giành được gói thầu, qua đó đảm bảo quyền cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ với mức giá hợp lý, đồng thời duy trì lợi nhuận mong muốn.

Đây là một trong những điểm giống nhau giữa đấu thầu qua mạng và đấu thầu truyền thống, thể hiện rõ tính chất thương mại của hoạt động này.

2. Vai trò của đấu thầu

Vai trò của đấu thầu là một điểm tương đồng nổi bật khác giữa hai hình thức. Cụ thể:

• Lợi ích đôi bên: Đấu thầu mang lại giá trị kinh tế cho cả chủ thầu và nhà thầu. Bên dự thầu có cơ hội trúng gói thầu để tạo lợi nhuận, trong khi bên mời thầu ký kết được hợp đồng với điều kiện tốt nhất.
• Cạnh tranh lành mạnh: Dù là đấu thầu qua mạng hay đấu thầu truyền thống, các nhà thầu đều cạnh tranh công bằng, minh bạch. Để thắng thầu, doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao năng lực, đáp ứng yêu cầu gói thầu và vượt qua các đối thủ.
• Tối ưu hóa lựa chọn: Đấu thầu giúp chủ đầu tư chủ động lựa chọn đối tác phù hợp, giảm chi phí và tăng hiệu quả kinh doanh.

Như vậy, vai trò thúc đẩy hợp tác và cạnh tranh là điểm giống nhau giữa đấu thầu qua mạng và đấu thầu truyền thống mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần nhận thức.

3. Quy trình – Thủ tục tổ chức đấu thầu

Dù thực hiện qua nền tảng trực tuyến hay gặp mặt trực tiếp, quy trình đấu thầu cơ bản vẫn giữ nguyên các bước sau:

1. Mời thầu: Bên mời thầu công bố thông tin về gói thầu.
2. Dự thầu: Các nhà thầu chuẩn bị và nộp hồ sơ dự thầu.
3. Mở thầu: Công khai hồ sơ để kiểm tra tính hợp lệ.
4. Chấm thầu: Đánh giá, so sánh các hồ sơ dự thầu dựa trên tiêu chí đã đề ra.
5. Lựa chọn nhà thầu: Quyết định nhà thầu trúng thầu.
6. Thông báo kết quả và ký hợp đồng: Công bố kết quả và hoàn tất thủ tục pháp lý.

Đây là điểm giống nhau giữa đấu thầu qua mạng và đấu thầu truyền thống về mặt trình tự, chỉ khác ở cách thức triển khai (trực tuyến hoặc trực tiếp). Với đấu thầu qua mạng, các bước này được thực hiện qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, trong khi đấu thầu truyền thống sử dụng hồ sơ giấy và họp mặt.

Phân Biệt Đấu Thầu Truyền Thống Và Đấu Thầu Qua Mạng

Trong lĩnh vực đấu thầu tại Việt Nam, hai hình thức phổ biến nhất hiện nay là đấu thầu qua mạng và đấu thầu trực tiếp. Mỗi phương thức đều có đặc điểm riêng, phù hợp với từng loại doanh nghiệp và dự án.

1. Định nghĩa cơ bản

• Đấu thầu qua mạng: Là hình thức đấu thầu được thực hiện hoàn toàn qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Các bước từ đăng ký, nộp hồ sơ, mở thầu đến công bố kết quả đều diễn ra trên nền tảng trực tuyến, sử dụng chứng thư số và công nghệ số hóa.
• Đấu thầu trực tiếp: Là phương thức truyền thống, nơi các bên gặp mặt tại địa điểm do bên mời thầu chỉ định. Hồ sơ dự thầu được nộp bằng giấy, và quy trình mở thầu, đánh giá diễn ra trực tiếp với sự tham gia của các bên liên quan.

2. So sánh chi tiết các tiêu chí

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa đấu thầu qua mạng và đấu thầu trực tiếp:

Tiêu chí	Đấu thầu qua mạng	Đấu thầu trực tiếp
Hình thức thực hiện	Trực tuyến qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia	Trực tiếp tại địa điểm quy định
Công cụ hỗ trợ	Máy tính, internet, chứng thư số	Hồ sơ giấy, chữ ký tay, con dấu
Thời gian xử lý	Nhanh chóng nhờ tự động hóa (vài giờ đến vài ngày)	Chậm hơn, phụ thuộc vào lịch họp và xử lý thủ công
Chi phí tham gia	Thấp (không cần in ấn, đi lại)	Cao (phí đi lại, in ấn hồ sơ số lượng lớn)
Tính minh bạch	Cao, thông tin công khai trên hệ thống	Thấp hơn, phụ thuộc vào quy trình tổ chức
Yêu cầu kỹ thuật	Cần kỹ năng công nghệ, thiết bị ổn định	Không yêu cầu công nghệ, chỉ cần hồ sơ giấy
Khả năng tiếp cận	Dễ dàng, tham gia từ bất kỳ đâu	Giới hạn bởi địa điểm và thời gian
Tính linh hoạt	Cao, dễ chỉnh sửa hồ sơ trước hạn nộp	Thấp, khó sửa đổi sau khi nộp hồ sơ
Rủi ro	Lỗi hệ thống, mất mạng, nộp trễ do kỹ thuật	Sai sót thủ công, thất lạc hồ sơ

3. Ưu điểm và nhược điểm

Đấu thầu qua mạng

• Ưu điểm:
  • Tiết kiệm thời gian và chi phí (không cần di chuyển, giảm chi phí in ấn).
  • Minh bạch cao nhờ công khai thông tin trên hệ thống.
  • Tăng khả năng tiếp cận các gói thầu lớn từ xa.

• Nhược điểm:
  • Phụ thuộc vào hạ tầng công nghệ (mạng yếu hoặc thiếu chứng thư số có thể gây khó khăn).
  • Yêu cầu kỹ năng sử dụng Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Đấu thầu trực tiếp

• Ưu điểm:
  • Không đòi hỏi thiết bị công nghệ, phù hợp với doanh nghiệp chưa chuyển đổi số.
  • Dễ dàng trao đổi trực tiếp với bên mời thầu để làm rõ yêu cầu.

• Nhược điểm:
  • Tốn kém thời gian, chi phí đi lại và chuẩn bị hồ sơ giấy.
  • Tính minh bạch thấp hơn, dễ xảy ra sai sót hoặc thất lạc tài liệu.

Khi Nào Nên Chọn Hình Thức Nào?

• Chọn Đấu thầu qua mạng nếu:
  • Doanh nghiệp của bạn đã quen với công nghệ và có đội ngũ kỹ thuật hỗ trợ.
  • Bạn muốn tiết kiệm chi phí và tiếp cận nhiều gói thầu trên toàn quốc.
  • Gói thầu yêu cầu bắt buộc thực hiện qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (theo quy định pháp luật).
• Chọn Đấu thầu trực tiếp nếu:
  • Doanh nghiệp chưa sẵn sàng chuyển đổi số hoặc thiếu thiết bị công nghệ.
  • Gói thầu có quy mô nhỏ, yêu cầu gặp mặt trực tiếp để đàm phán.

Dù bạn chọn đấu thầu qua mạng hay đấu thầu trực tiếp, mỗi hình thức đều mang lại giá trị riêng tùy thuộc vào nhu cầu và năng lực của doanh nghiệp. Trong khi đấu thầu qua mạng nổi bật với tính minh bạch, tiết kiệm chi phí và xu hướng chuyển đổi số, đấu thầu trực tiếp vẫn phù hợp với các doanh nghiệp chưa sẵn sàng công nghệ hoặc cần trao đổi trực tiếp. Để tối ưu hóa cơ hội trúng thầu và vượt qua những thách thức của cả hai phương thức, T & L luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn.

—

Hãy liên hệ T & L qua hotline để được hỗ trợ chi tiết hoặc tham khảo các bài viết cùng chủ đề dưới đây:

>> Dịch Vụ Thành Lập Doanh Nghiệp Tại Nha Trang

>> Dịch Vụ Thành Lập Doanh Nghiệp Tại T & L – Khởi Đầu Thuận Lợi, Tương Lai Bền Vững

>> Quy Trình Thủ Tục Thành Lập Doanh Nghiệp Mới Nhất 2025