Trong hoạt động kinh doanh, việc ghi nhận và xử lý các khoản giảm trừ doanh thu là một phần quan trọng trong kế toán và tính toán thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Các khoản này giúp xác định doanh thu thuần, làm cơ sở để tính thuế TNDN một cách chính xác và hợp pháp. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết về các khoản giảm trừ doanh thu dựa trên các quy định hiện hành.
Các Văn Bản Pháp Lý Điều Chỉnh
Thông tư số 133/2016/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 46/2025/TT-BTC có hiệu lực từ 01/07/2025) và Thông tư số 200/2014/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp là hai văn bản quan trọng do Bộ Tài chính ban hành. Các thông tư này chủ yếu hướng dẫn về kế toán, giúp doanh nghiệp ghi nhận đúng doanh thu thuần sau khi trừ các khoản giảm trừ.
Lưu ý rằng, hai thông tư trên không trực tiếp hướng dẫn tính thuế TNDN, mà chỉ cung cấp cơ sở kế toán để tính doanh thu tính thuế. Việc tính thuế TNDN được điều chỉnh bởi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15 (hiệu lực từ 01/10/2025), Thông tư 78/2014/TT-BTC (hướng dẫn thi hành Luật Thuế TNDN, đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 96/2015/TT-BTC và các văn bản khác). Theo đó, doanh thu tính thuế TNDN là doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trừ các khoản giảm trừ hợp lý, phải có chứng từ hợp lệ theo Luật Quản lý thuế 2019.
Các Khoản Giảm Trừ Doanh Thu
Các khoản giảm trừ doanh thu là các khoản được điều chỉnh giảm trừ khỏi doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ phát sinh trong kỳ. Theo Thông tư 133/2016/TT-BTC (sửa đổi) và Thông tư 200/2014/TT-BTC, các khoản giảm trừ bao gồm:
- Chiết khấu thương mại: Khoản giảm giá niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn, dựa trên hợp đồng hoặc thỏa thuận thương mại.
- Giảm giá hàng bán: Khoản giảm trừ cho người mua do sản phẩm, hàng hóa kém chất lượng, mất phẩm chất hoặc không đúng quy cách theo hợp đồng kinh tế.
- Hàng bán bị trả lại: Giá trị của số sản phẩm, hàng hóa bị khách hàng trả lại do vi phạm cam kết, vi phạm hợp đồng kinh tế, hàng kém chất lượng, mất phẩm chất, không đúng chủng loại hoặc quy cách.
Nguyên Tắc Thực Hiện Các Khoản Giảm Trừ Doanh Thu
Doanh nghiệp phải đảm bảo tính hợp lý, có chứng từ hợp lệ (hóa đơn GTGT, biên bản, hợp đồng) để tránh rủi ro khi thanh tra thuế. Dưới đây là nguyên tắc chi tiết cho từng khoản:
Nguyên Tắc Kế Toán Chiết Khấu Thương Mại
Bên bán hàng thực hiện kế toán chiết khấu thương mại theo những nguyên tắc sau:
– Trường hợp trong hóa đơn GTGT/hóa đơn bán hàng đã thể hiện khoản chiết khấu thương mại cho người mua là khoản giảm trừ vào số tiền người mua phải thanh toán (giá bán phản ánh trên hóa đơn là giá đã trừ chiết khấu thương mại): Không sử dụng tài khoản này, doanh thu bán hàng phản ánh theo giá đã trừ chiết khấu thương mại (doanh thu thuần).
– Kế toán phải theo dõi riêng khoản chiết khấu thương mại mà doanh nghiệp chi trả cho người mua nhưng chưa được phản ánh là khoản giảm trừ số tiền phải thanh toán trên hóa đơn. Trường hợp này, bên bán ghi nhận doanh thu ban đầu theo giá chưa trừ chiết khấu thương mại (doanh thu gộp). Khoản chiết khấu thương mại cần phải theo dõi riêng trên tài khoản này thường phát sinh trong các trường hợp như:
+ Số chiết khấu thương mại người mua được hưởng lớn hơn số tiền bán hàng được ghi trên hóa đơn lần cuối cùng. Trường hợp này có thể phát sinh do người mua hàng nhiều lần mới đạt được lượng hàng mua được hưởng chiết khấu và khoản chiết khấu thương mại chỉ được xác định trong lần mua cuối cùng;
+ Các nhà sản xuất cuối kỳ mới xác định được số lượng hàng mà nhà phân phối (như các siêu thị) đã tiêu thụ và từ đó mới có căn cứ để xác định được số chiết khấu thương mại phải trả dựa trên doanh số bán hoặc số lượng sản phẩm đã tiêu thụ.
Nguyên Tắc Kế Toán Giảm Giá Hàng Bán
Bên bán hàng thực hiện kế toán giảm giá hàng bán theo những nguyên tắc sau:
– Trường hợp trong hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng đã thể hiện khoản giảm giá hàng bán cho người mua là khoản giảm trừ vào số tiền người mua phải thanh toán (giá bán phản ánh trên hoá đơn là giá đã giảm) thì doanh nghiệp (bên bán hàng) không sử dụng tài khoản này, doanh thu bán hàng phản ánh theo giá đã giảm (doanh thu thuần).
– Chỉ phản ánh vào tài khoản này các khoản giảm trừ do việc chấp thuận giảm giá sau khi đã bán hàng (đã ghi nhận doanh thu) và phát hành hoá đơn (giảm giá ngoài hóa đơn) do hàng bán kém, mất phẩm chất…
Nguyên Tắc Kế Toán Hàng Bán Bị Trả Lại
Áp dụng đối với sản phẩm, hàng hóa bị khách hàng trả lại do các nguyên nhân: Vi phạm cam kết, vi phạm hợp đồng kinh tế, hàng bị kém, mất phẩm chất, không đúng chủng loại, quy cách.
➥ Kế toán phải theo dõi chi tiết chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại cho từng khách hàng và từng loại hàng bán, như: bán hàng (sản phẩm, hàng hóa), cung cấp dịch vụ. Cuối kỳ, kết chuyển toàn bộ sang tài khoản 511 – “Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” để xác định doanh thu thuần của khối lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ thực tế thực hiện trong kỳ báo cáo.
T & L – Hỗ Trợ Doanh Nghiệp Của Bạn Thực Hiện Dịch Vụ Thuế Kế Toán, Dịch Vụ Giảm Trừ Doanh Thu
Nếu doanh nghiệp của bạn cần hỗ trợ về giảm trừ doanh thu nói riêng và dịch vụ thuế – kế toán nói chung, T & L sẽ giúp bạn giải quyết các vấn đề pháp lý và thủ tục cần thiết. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này, đội ngũ nhân viên tận tâm và chuyên nghiệp của chúng tôi sẽ hỗ trợ và giải quyết các dịch vụ trên một cách chính xác, chuyên nghiệp với chi phí tối ưu nhất.
Việc hiểu và áp dụng đúng các quy định về giảm trừ doanh thu không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính chính xác trong hạch toán kế toán mà còn tối ưu hóa nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp theo đúng pháp luật. Để triển khai hiệu quả các khoản giảm trừ doanh thu, doanh nghiệp nên đầu tư vào hệ thống kế toán hiện đại, lưu trữ chứng từ cẩn thận và tham khảo ý kiến chuyên gia khi cần thiết, đảm bảo tuân thủ và minh bạch trong mọi giao dịch.
—
Hãy liên hệ T & L qua hotline để được hỗ trợ chi tiết hoặc tham khảo các bài viết cùng chủ đề dưới đây:
>> Dịch Vụ Kế Toán Nha Trang – Giải Pháp Tối Ưu Cho Doanh Nghiệp
>> Các Lưu Ý Quan Trọng Về Hồ Sơ, Thủ Tục Kê Khai Thuế Ban Đầu Cho Doanh Nghiệp Mới
>> Tổng Hợp Các Loại Thuế Cần Nắm Rõ!
CÔNG TY TNHH T & L – Chuyên cung cấp các dịch vụ kê khai, báo cáo thuế – quyết toán thuế tại Khánh Hoà
STH 23.04, Đường số 3, Khu đô thị Hà Quang 2, Nam Nha Trang, Khánh Hoà
0905.181.010 - 0258.3874.349
Bài viết liên quan: