Quyết Định 3389/QĐ-BTC: Chuyển Đổi Mô Hình Quản Lý Thuế Hộ Kinh Doanh – Xóa Bỏ Thuế Khoán Từ 2026

Ngày 06/10/2025, Bộ Tài chính đã chính thức ban hành Quyết định 3389/QĐ-BTC, phê duyệt Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”. Đây là một cột mốc quan trọng trong công cuộc cải cách hệ thống thuế, đánh dấu sự chấm dứt của cơ chế thuế khoán đã tồn tại nhiều năm, đồng thời mở ra kỷ nguyên mới với phương pháp kê khai – tự khai, tự nộp thuế minh bạch, hiện đại và phù hợp với xu hướng chuyển đổi số quốc gia. Là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ kế toán thuế uy tín, T & L sẽ giúp bạn phân tích chi tiết nội dung của Quyết định này, đồng thời hướng dẫn các hộ kinh doanh những bước cần thiết để chuẩn bị hiệu quả cho giai đoạn chuyển đổi bắt đầu từ ngày 01/01/2026, khi xóa bỏ thuế khoán từ 2026 chính thức có hiệu lực.

Tổng Quan Về Quyết Định 3389/QĐ-BTC

Quyết định 3389/QĐ-BTC, được ban hành vào ngày 06/10/2025, là văn bản pháp lý quan trọng đặt nền móng cho việc xóa bỏ thuế khoán từ 2026, thay thế bằng phương pháp quản lý thuế hiện đại, minh bạch và số hóa. Quyết định này không chỉ hướng đến việc đơn giản hóa thủ tục hành chính mà còn thúc đẩy sự bình đẳng giữa các hộ kinh doanh và doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của kinh tế tư nhân trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu.

Quan Điểm Xây Dựng Đề Án

Đề án được xây dựng dựa trên các định hướng chiến lược của Đảng và Nhà nước, đảm bảo phù hợp với xu thế phát triển kinh tế hiện đại, cụ thể:

• Nghị quyết 68-NQ/TW (2025) của Bộ Chính trị, nhấn mạnh phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế.
• Nghị quyết 198/2025/QH15 và Nghị quyết 138, 139/NQ-CP (2025) của Chính phủ, tập trung vào cải cách thủ tục hành chính, thúc đẩy chuyển đổi số và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
• Quyết định 2260/QĐ-BTC (2025) của Bộ Tài chính, định hướng xây dựng hệ thống thuế điện tử toàn diện, minh bạch và thân thiện với người nộp thuế.

Những quan điểm này được thể hiện qua ba nguyên tắc cốt lõi: bình đẳng (bỏ thuế khoán, áp dụng kê khai), minh bạch (quản lý thuế điện tử) và số hóa (sử dụng hóa đơn điện tử và phần mềm kế toán).

Mục Tiêu Tổng Quát Và Cụ Thể Của Đề Án

Mục tiêu tổng quát của Quyết định 3389/QĐ-BTC là hiện đại hóa công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, xóa bỏ thuế khoán từ 2026, thiết lập môi trường kinh doanh công bằng, giảm chi phí tuân thủ pháp luật, đồng thời hỗ trợ tối đa cho người nộp thuế thông qua các giải pháp chuyển đổi số.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2026 bao gồm:

• Ban hành hoặc sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật và hướng dẫn thi hành liên quan đến quản lý thuế hộ kinh doanh theo đúng lộ trình để hỗ trợ việc xóa bỏ thuế khoán từ 2026.
• Đảm bảo 100% hộ kinh doanh áp dụng phương pháp tự khai, tự nộp thuế từ ngày 01/01/2026.
• Cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính và ít nhất 30% chi phí tuân thủ pháp luật.
• Đảm bảo 100% hộ kinh doanh được tiếp cận thông tin và nhận hỗ trợ từ cơ quan thuế về chuyển đổi phương thức quản lý thuế.
• Bắt buộc 100% đối tượng thuộc diện áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền (HĐĐT-MTT) theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP phải đăng ký và sử dụng.
• Đảm bảo 100% hộ kinh doanh thực hiện các thủ tục thuế bằng phương thức điện tử một cách dễ dàng, thuận tiện.

Những Điểm Đáng Chú Ý Trong Quyết Định 3389/QĐ-BTC

Để đạt được mục tiêu xóa bỏ thuế khoán từ năm 2026, Quyết định 3389/QĐ-BTC đã xác định ba nhóm nhiệm vụ và giải pháp trọng điểm, nhằm cải cách toàn diện hệ thống quản lý thuế dành cho hộ kinh doanh, đảm bảo tính minh bạch, hiện đại và phù hợp với xu hướng chuyển đổi số.

Hoàn Thiện Thể Chế Và Chính Sách Thuế

• Loại bỏ cơ chế thuế khoán: Sửa đổi và đồng bộ các văn bản pháp luật, bao gồm luật, nghị định và thông tư, để phù hợp với mô hình quản lý thuế mới.
• Điều chỉnh chính sách thuế GTGT và thuế TNCN: Đảm bảo phản ánh đúng thực tế doanh thu, chi phí, tạo sự công bằng giữa hộ kinh doanh và các doanh nghiệp.
• Xây dựng chế độ kế toán chuẩn hóa: Thúc đẩy việc minh bạch hóa doanh thu và chi phí của hộ kinh doanh, áp dụng các quy định kế toán phù hợp với quy mô hoạt động.
• Thiết lập ngưỡng doanh thu chịu thuế: Nghiên cứu các chính sách miễn giảm thuế hợp lý, đặc biệt hỗ trợ các hộ kinh doanh nhỏ và siêu nhỏ để tạo điều kiện phát triển.

Hiện Đại Hóa Phương Pháp Quản Lý Thuế

• Chuyển đổi sang mô hình kê khai thuế: Chuyển toàn bộ hộ kinh doanh sang phương pháp tự khai, tự nộp thuế, thay thế hoàn toàn cơ chế ấn định thuế khoán trước đây.
• Đơn giản hóa thủ tục hành chính: Giảm ít nhất 30% thời gian và chi phí tuân thủ, giúp người nộp thuế tiết kiệm nguồn lực.
• Ứng dụng công nghệ số toàn diện: Tích hợp hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền (HĐĐT-MTT), triển khai phần mềm kế toán chi phí thấp hoặc miễn phí, cùng hệ thống kê khai thuế điện tử tự động.
• Tăng cường kiểm soát và giám sát: Thực hiện quản lý rủi ro, theo dõi dữ liệu hóa đơn để ngăn chặn gian lận thuế, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Tăng Cường Phối Hợp Giữa Các Bên Liên Quan

• Phối hợp liên ngành: Làm việc chặt chẽ với các bộ, ngành và UBND địa phương để chia sẻ dữ liệu, quản lý đăng ký kinh doanh và xử lý các trường hợp vi phạm nghĩa vụ thuế.
• Đồng bộ hóa mã số thuế cá nhân: Liên thông mã số thuế với mã định danh công dân, đảm bảo dữ liệu thuế được thống nhất trên toàn quốc.
• Hỗ trợ từ các tổ chức và hiệp hội: Hợp tác với các hiệp hội nghề nghiệp để tuyên truyền, hướng dẫn hộ kinh doanh tuân thủ quy định và khuyến khích chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.
• Vai trò của Cục Thuế địa phương: Các Cục Thuế tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm tổ chức triển khai, giám sát và báo cáo kết quả thực hiện hàng năm trước ngày 31/12.

Mô Hình Quản Lý Thuế Hộ Kinh Doanh Sau Khi Xóa Bỏ Thuế Khoán Từ 2026

Từ ngày 01/01/2026, khi cơ chế thuế khoán chính thức bị xóa bỏ, hộ kinh doanh sẽ được quản lý theo mô hình mới được quy định trong Đề án kèm Quyết định 3389/QĐ-BTC. Theo đó, các hộ kinh doanh sẽ được phân loại thành ba nhóm dựa trên quy mô doanh thu hàng năm để áp dụng phương pháp thuế, hóa đơn và chế độ kế toán phù hợp:

• Nhóm 1 (Doanh thu ≤ 200 triệu đồng): Áp dụng phương pháp kê khai đơn giản, không bắt buộc sử dụng đầy đủ hóa đơn điện tử.
• Nhóm 2 (200 triệu < Doanh thu ≤ 3 tỷ đồng): Yêu cầu sử dụng hóa đơn điện tử, thực hiện kế toán cơ bản và mở tài khoản ngân hàng riêng cho hoạt động kinh doanh.
• Nhóm 3 (Doanh thu > 3 tỷ đồng): Áp dụng đầy đủ hóa đơn điện tử, kế toán chi tiết và chịu sự quản lý rủi ro chặt chẽ hơn từ cơ quan thuế.

Mô hình này không chỉ giúp phản ánh chính xác năng lực và quy mô của từng hộ kinh doanh mà còn đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong nghĩa vụ thuế và hỗ trợ tích hợp với hệ thống thuế điện tử quốc gia sau khi xóa bỏ thuế khoán từ 2026.

Hộ Kinh Doanh Cần Chuẩn Bị Gì Để Thích Ứng Với Quy Định Mới?

Để đáp ứng các yêu cầu của Quyết định 3389/QĐ-BTC và chuyển đổi sang mô hình quản lý thuế mới sau khi xóa bỏ thuế khoán từ 2026, các hộ kinh doanh cần chủ động thực hiện các bước sau ngay trong năm 2025:

1. Rà soát doanh thu hàng năm: Xác định doanh thu kinh doanh gần nhất để phân loại vào nhóm đối tượng phù hợp (≤ 200 triệu, 200 triệu – 3 tỷ, hoặc > 3 tỷ) và nắm rõ các yêu cầu về thuế, hóa đơn và kế toán tương ứng.
2. Đăng ký và kích hoạt hóa đơn điện tử: Liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử hoặc cơ quan thuế để đăng ký hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, đặc biệt với các nhóm bắt buộc sử dụng.
3. Chuẩn bị sổ sách kế toán: Ghi chép đầy đủ doanh thu, chi phí, hàng tồn kho theo quy định, sử dụng phần mềm kế toán để đảm bảo dữ liệu minh bạch và dễ dàng truy xuất khi cần thiết.
4. Mở tài khoản ngân hàng riêng: Đối với nhóm 2 và nhóm 3, việc mở tài khoản ngân hàng riêng là bắt buộc để tách biệt dòng tiền kinh doanh, hỗ trợ minh bạch hóa trong kê khai và kiểm tra thuế.
5. Theo dõi hướng dẫn từ cơ quan thuế: Cập nhật thường xuyên các tài liệu, video hướng dẫn, chính sách miễn giảm thuế và các chương trình tập huấn từ Cục Thuế địa phương để tránh sai sót trong quá trình chuyển đổi.

Quyết định 3389/QĐ-BTC không chỉ là bước ngoặt trong việc xóa bỏ thuế khoán từ 2026 mà còn mở ra cơ hội để các hộ kinh doanh tối ưu hóa quản lý tài chính, tuân thủ pháp luật một cách dễ dàng và hiệu quả hơn thông qua các giải pháp số hóa. Việc chuyển đổi sang phương pháp kê khai – tự khai, tự nộp thuế, sử dụng hóa đơn điện tử và phần mềm kế toán sẽ giúp hộ kinh doanh xây dựng nền tảng vững chắc, sẵn sàng cạnh tranh trong môi trường kinh doanh hiện đại.

Nếu bạn đang lo lắng về việc thích ứng với các quy định mới hoặc cần hỗ trợ chuyên sâu trong việc đăng ký hóa đơn điện tử, chuẩn bị sổ sách kế toán, hoặc tư vấn chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp, hãy để T & L đồng hành cùng bạn. Với đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm, chúng tôi cam kết mang đến giải pháp toàn diện, giúp bạn vượt qua mọi thách thức về thuế và kế toán.

—

Liên hệ T & L qua hotline để được hỗ trợ chi tiết hoặc tham khảo các bài viết cùng chủ đề dưới đây:

>> Dịch Vụ Kế Toán Nha Trang – Giải Pháp Tối Ưu Cho Doanh Nghiệp

>> Chính Sách Thuế Hộ Kinh Doanh Năm 2025 – 2026

>> Các Trường Hợp Không Phải Đăng Ký Hộ Kinh Doanh Theo Quy Định Mới