Xóa Bỏ Thuế Khoán Chậm Nhất 2026: Hộ Kinh Doanh Cần Chuẩn Bị Gì Để Thích Nghi?

Ngày 04/05/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW, đưa ra quyết định quan trọng: Xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất vào năm 2026. Kèm theo đó, yêu cầu sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền và chuyển đổi sang kê khai thuế đang khiến nhiều hộ kinh doanh lo lắng. Liệu hộ kinh doanh có bắt buộc phải từ bỏ thuế khoán ngay khi sử dụng hóa đơn điện tử? Làm thế nào để chuẩn bị cho lộ trình này?

T & L, với gần 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực kế toán – thuế, sẽ phân tích chi tiết các thay đổi, giải đáp thắc mắc và cung cấp giải pháp thực tế để hộ kinh doanh sẵn sàng cho chính sách xóa bỏ thuế khoán và chuyển đổi số thuế.

Nghị Quyết 68-NQ/TW: Định Hướng Xóa Bỏ Thuế Khoán Cho Hộ Kinh Doanh

Nghị quyết 68-NQ/TW, ban hành ngày 04/05/2025, là bước ngoặt trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh. Nghị quyết yêu cầu xóa bỏ thuế khoán chậm nhất vào năm 2026, đồng thời thúc đẩy minh bạch thuế, đơn giản hóa chế độ kế toán và khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp.

Theo thống kê từ Cục Thuế (Bộ Tài chính) đến tháng 3/2025:

• 1.975.373 hộ kinh doanh đang nộp thuế theo hình thức thuế khoán.
• 6.142 hộ áp dụng phương pháp kê khai thuế.
• Dự kiến 61.329 hộ kinh doanh sẽ được quản lý qua bản đồ số hộ kinh doanh, hỗ trợ chuyển đổi sang kê khai thuế.

Chính sách xóa bỏ thuế khoán không chỉ nhằm tăng cường hiệu quả quản lý thuế mà còn giúp hộ kinh doanh vận hành minh bạch, chuyên nghiệp hơn trong thời đại chuyển đổi số thuế. Đây là cơ hội để hộ kinh doanh nâng cấp quy trình, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức cần chuẩn bị kỹ lưỡng.

Hóa Đơn Điện Tử Từ Máy Tính Tiền: Bước Đệm Để Xóa Bỏ Thuế Khoán

Một trong những thay đổi lớn đi kèm với xóa bỏ thuế khoán là yêu cầu sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 01/06/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên trong các lĩnh vực như nhà hàng, bán lẻ, khách sạn, siêu thị… phải sử dụng hóa đơn điện tử kết nối trực tiếp với cơ quan thuế. Điều này đồng nghĩa với việc các hộ này sẽ chuyển sang kê khai thuế, từ bỏ thuế khoán.

➥ Lộ trình áp dụng hóa đơn điện tử:

• 01/06/2025: Áp dụng cho hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm.
• 01/01/2027: Mở rộng đến hộ kinh doanh có doanh thu từ 800 triệu đồng/năm.
• 01/01/2028: Toàn bộ hộ kinh doanh có doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng từ 800 triệu đồng/năm.

Với lộ trình này, hộ kinh doanh sẽ từng bước chuyển sang kê khai thuế theo nguyên tắc “tự khai – tự nộp”. Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không chỉ giúp ghi nhận doanh thu chính xác mà còn giảm chi phí quản lý hành chính cho cả hộ kinh doanh và cơ quan thuế.

Thực Trạng Thuế Khoán và Lý Do Cần Xóa Bỏ Thuế Khoán

➥ Thực trạng thuế khoán hiện nay:

Theo báo cáo của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tính đến cuối năm 2024, cả nước có 3,6 triệu hộ kinh doanh, đóng góp 25.953 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước. Trong 3 tháng đầu năm 2025, số thu từ khu vực này đạt 8.695 tỷ đồng, tăng 25,7% so với cùng kỳ năm 2024. Điều này cho thấy tiềm năng đóng góp lớn của hộ kinh doanh vào nền kinh tế.

Ưu điểm của thuế khoán là đơn giản, dễ áp dụng cho các hộ kinh doanh quy mô nhỏ. Tuy nhiên, phương pháp này bộc lộ nhiều hạn chế:

• Thiếu minh bạch: Hộ kinh doanh có thể khai báo doanh thu thấp hơn thực tế để giảm thuế.
• Khó kiểm soát: Cơ quan thuế gặp khó khăn trong việc giám sát doanh thu thực tế, dẫn đến nguy cơ thất thu ngân sách.
• Thiếu công bằng: Một số hộ kinh doanh có doanh thu cao nhưng nộp thuế ít hơn do mức khoán thấp.

➥ Vì sao cần xóa bỏ thuế khoán?

Xóa bỏ thuế khoán là bước đi cần thiết để:

• Tăng minh bạch: Hóa đơn điện tử giúp ghi nhận doanh thu chính xác, giảm gian lận.
• Công bằng thuế: Đảm bảo hộ kinh doanh nộp thuế đúng với doanh thu thực tế.
• Chuyển đổi số: Thúc đẩy hộ kinh doanh áp dụng công nghệ, vận hành chuyên nghiệp hơn.
• Hỗ trợ quản lý: Giảm chi phí quản lý hành chính cho cơ quan thuế.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, chia sẻ: “Việc sử dụng hóa đơn điện tử và chuyển sang kê khai thuế giúp hộ kinh doanh giảm rủi ro pháp lý, đồng thời thuận tiện hơn trong việc tuân thủ pháp luật.”

Lợi Ích Khi Hộ Kinh Doanh Chuyển Sang Kê Khai Thuế

Chuyển từ thuế khoán sang kê khai thuế mang lại nhiều lợi ích cho hộ kinh doanh, cơ quan thuế và người tiêu dùng:

• Minh bạch doanh thu: Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền ghi nhận doanh thu theo thời gian thực, hạn chế gian lận.
• Chuyên nghiệp hóa: Hộ kinh doanh vận hành giống doanh nghiệp, tăng uy tín với khách hàng.
• Tiết kiệm thời gian: Quy trình kê khai thuế tự động hóa giúp giảm công sức và chi phí.
• Bảo vệ người tiêu dùng: Hóa đơn điện tử đảm bảo tính minh bạch, giúp khách hàng dễ dàng kiểm tra giao dịch.

Việc bãi bỏ thuế khoán và áp dụng chính sách miễn 100% lệ phí môn bài từ năm 2025 đánh dấu bước ngoặt trong cơ chế thuế: cả hộ kinh doanh và công ty đều phải kê khai, tính và nộp thuế dựa trên hóa đơn, chứng từ thay vì mức thuế khoán cố định, đồng thời được miễn ngay khoản lệ phí môn bài. Vậy giữa hai hình thức này, hộ kinh doanh hay doanh nghiệp sẽ hưởng lợi nhiều hơn?

Tiêu chí	Hộ kinh doanh	Công ty
Trách nhiệm	Vô hạn	Hữu hạn
Thuế môn bài	Được miễn toàn bộ	Được miễn toàn bộ
Thuế GTGT	1%, 2%, 3%, 5% * doanh thu	20%, 25%, 40%, 50% * thu nhập tính thuế
Thuế thu nhập	0,5% – 5% *doanh thu	5%, 8%, 10% *GTGT
Doanh thu/thu nhập tính thuế	Kê khai theo doanh thu thực tế; không còn áp định	Thu nhập tính thuế = Doanh thu + khoản thu nhập khác – chi phí hợp lý
Hóa đơn VAT	Doanh thu hơn 1 tỷ/năm có thể xuất hóa đơn từ máy bán hàng. Dưới 1 tỷ xuất hóa đơn theo từng lần và phải làm việc với cơ quan thuế	Tự xuất mọi số lượng
Chế độ kế toán	Đơn giản	Phức tạp
Uy tín	Hạn chế	Cao

Ông Lê Ngọc Huy, Trưởng phòng Thuế cá nhân (Cục Thuế, Bộ Tài chính), nhấn mạnh: “Xóa bỏ thuế khoán và áp dụng hóa đơn điện tử là xu hướng tất yếu, giúp hộ kinh doanh hội nhập vào nền kinh tế số, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý thuế.”

Thách Thức Khi Hộ Kinh Doanh Chuyển Đổi Sang Hóa Đơn Điện Tử và Kê Khai Thuế

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, việc xóa bỏ thuế khoán và sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền cũng đặt ra một số thách thức cho hộ kinh doanh:

• Chi phí đầu tư: Mua sắm máy tính tiền, phần mềm hóa đơn điện tử và đào tạo nhân sự có thể là gánh nặng với hộ kinh doanh quy mô nhỏ.
• Thay đổi thói quen: Chuyển từ hóa đơn giấy sang hóa đơn điện tử đòi hỏi thời gian làm quen, đặc biệt với những chủ hộ chưa quen công nghệ.
• Hạn chế kỹ thuật: Nhiều hộ kinh doanh lo lắng về khả năng sử dụng phần mềm hoặc xử lý lỗi kỹ thuật.
• Hỗ trợ sau bán hàng: Một số nhà cung cấp phần mềm thiếu hỗ trợ lâu dài, gây khó khăn cho hộ kinh doanh trong quá trình vận hành.

Hướng Dẫn Kê Khai Thuế Cho Hộ Kinh Doanh Theo Phương Pháp Mới

Để hỗ trợ hộ kinh doanh tuân thủ quy định kê khai thuế sau khi xóa bỏ thuế khoán, T & L cung cấp hướng dẫn chi tiết như sau:

1. Hồ sơ khai thuế

• Tờ khai thuế: Sử dụng mẫu 01/CNKD (theo Thông tư 40/2021/TT-BTC).
• Phụ lục bảng kê: Mẫu 01-2/BK-HĐKD, áp dụng cho hộ kinh doanh có căn cứ xác định doanh thu. Nếu có xác nhận từ cơ quan chức năng, có thể miễn nộp phụ lục.

2. Nơi nộp hồ sơ

• Nộp tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp nơi hộ kinh doanh hoạt động.

3. Thời hạn nộp

• Theo tháng: Chậm nhất ngày 20 của tháng sau.
• Theo quý: Chậm nhất ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo.

4. Thời hạn nộp thuế

• Chậm nhất vào ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế.
• Nếu khai bổ sung, thời hạn nộp thuế dựa trên kỳ tính thuế có sai sót.

5. Nghĩa vụ khi tạm ngừng kinh doanh

• Hộ kinh doanh tạm ngừng hoạt động phải thông báo với cơ quan thuế theo quy định (Nghị định 01/2021/NĐ-CP, Nghị định 126/2020/NĐ-CP, Thông tư 86/2024/TT-BTC).
• Nếu tạm ngừng trọn tháng/quý, không phải nộp hồ sơ khai thuế.
• Nếu chỉ tạm ngừng một phần kỳ, vẫn phải thực hiện kê khai thuế bình thường.

Xóa bỏ thuế khoán chậm nhất vào năm 2026 và yêu cầu sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là bước tiến quan trọng trong chuyển đổi số thuế. Dù đối mặt với một số thách thức, hộ kinh doanh có thể tận dụng cơ hội này để nâng cao tính minh bạch, chuyên nghiệp hóa hoạt động và đáp ứng xu hướng kinh tế số.

—

Liên hệ T & L qua hotline để được hỗ trợ chi tiết hoặc tham khảo các bài viết cùng chủ đề dưới đây:

>> Dịch Vụ Kế Toán Nha Trang – Giải Pháp Tối Ưu Cho Doanh Nghiệp

>> Hộ Kinh Doanh Có Được Xuất Hóa Đơn Đỏ Không?

>> Các Trường Hợp Nào Phải Thực Hiện Thủ Tục Thay Đổi Đăng Ký Kinh Doanh?